In de nieuwe peiling na de verkiezingen verschuift het politieke landschap als een schuifpuzzel: dezelfde stukjes, maar een nieuw plaatje. Je vraagt je af wie er nu echt aan zet is en waarom iedereen ruzie lijkt te maken over een coalitie.
In deze blog lees je waar de winst, pijn en kansen liggen – plus wat die politieke barometer zegt over onze stemming op straat, in de media en bij de stembus.
D66 aan kop, meer dan momentum
D66 bereikt in de politieke barometer 28 zetels en blijft dus vooruitgaan. Dat is geen enorme sprong, maar wel een signaal: de winstimpuls leeft nog steeds. Het lijkt alsof kiezers achteraf toch nog even met de winnaar op de foto willen.
Vooral onder hoogopgeleide stedelingen en jongeren wint de partij terrein. In Amsterdam, Utrecht en Eindhoven geldt: progressief, praktisch en graag een tikje toekomstbestendig. Dat vertaalt zich in media-aandacht, talkshowtafels en op social media.
Is dat duurzaam? Dat hangt af van twee dingen: wie met D66 wil samenwerken en of Rob Jetten de gunfactor vasthoudt zonder de rechterflank te vervreemden.
Rechts schuift: PVV daalt, FVD springt
De PVV levert in en zakt naar 24 zetels; de teleurstelling na het nét-niet-moment echoot nog na. Het is een klein verlies, maar symbolisch: emotie is in de politiek vaak de echte campagneleider. Een deel van die emotie stroomt door naar FVD.
Forum voor Democratie stijgt naar 9 zetels en surft op thema’s als vrijheid, identiteit en anti-establishment. Dat is de taal van onvrede, maar ook van duidelijkheid: kiezers willen weten waar een partij staat, zonder omhaal. Rechts is daarmee geen blok maar een beweging.
Vandaag FVD, morgen misschien weer JA21 – wie zich het beste positioneert als ongefilterd, krijgt de microfoon.
Midden en kleiner: ruis of ruggengraat
JA21 stijgt licht van 9 naar 10 zetels. Niet spectaculair, maar wel relevant in coalitiepuzzels waar elke zetel telt. BBB zakt naar 3 zetels, en het protesteffect lijkt af te nemen.
CDA, SP, PvdD en Volt blijven ongeveer dezelfde positie behouden. Stabiliteit is niet spannend, maar in formatietijd goud waard. Denk aan betrouwbare reserves die het verschil maken in de beslissende fase.
Deze partijen bepalen straks of het midden een brug is of een file.
Premiervraag: Jetten scoort, met ruis
Een meerderheid ziet Rob Jetten als een geschikte premier. 57 procent positieve reacties is stevig en bij D66 zelf is de steun torenhoog. De uitstraling van ‘modern en gematigd’ slaat aan – vooral bij centrumkiezers die van bestuurlijke rust houden, maar niet van stilstand.
Let op de breuklijnen. Bij VVD-stemmers is 56 procent voor, bij PVV-stemmers slechts 6 procent. Die kloof zie je terug op sociale media: applaus in de ene bubbel, oogrol-emoji in de andere.
De vraag is niet alleen ‘kan Jetten het’, maar ook ‘met wie wil hij het’ zonder zijn eigen achterban te schofferen.
Coalities: midden tegen centrumrechts
Kiezers verdelen zich ruwweg in twee voorkeuren: 47 procent centrumrechts, 34 procent midden. De rest twijfelt of zegt: liever geen van beide. Klinkt onhandig, en dat is het ook.
VVD-, JA21-, BBB- en SGP-kiezers leunen op centrumrechts. D66-, GroenLinks-, SP- en PvdD-kiezers voelen meer voor het midden. CDA hangt er tussenin en kan dus weer ‘kingmaker’ worden.
Of een coalitie ‘werkt’, draait om vertrouwen. Als dat ontbreekt, wordt elk compromis gezien als verraad, niet als volwassen politiek.
Gevoelige lijntjes met GroenLinks-PvdA
Een coalitie met GroenLinks-PvdA krijgt 58 procent negatieve reacties in de peiling. VVD-stemmers zijn bijna unaniem kritisch met 95 procent afwijzing. Dat is geen nuance, dat is een duidelijke grens.
Centrumrechts krijgt iets minder weerstand, maar ook daar is geen meerderheid van steun. En bij D66 is de aversie tegen samenwerking met rechts aanzienlijk: 62 procent van de D66-achterban wil dat niet.
Kortom: de brug tussen links-progressief en rechts-liberaal is geen brug, maar een wiebelend koord.
Bubbels en bakens: wie stapt er over de lijn
Nederland zegt: stap uit je bubbel. 45 procent vindt dat de VVD mag aanhaken bij een middencoalitie, maar slechts 11 procent van de VVD-kiezers wil dat zelf. Dat is alsof je vrienden zeggen dat je die jas moet kopen, terwijl jij ’m niet past.
Aan de andere kant vindt 62 procent dat D66 centrumrechts moet overwegen. Binnen D66 deelt 43 procent dat idee. De wil tot samenwerking is er, zolang ‘de ander’ de stap zet.
Politiek is hier net een groepsapp: iedereen wil meer begrip, maar niemand wil als eerste water bij de wijn doen.
PVV in het kabinet: verdeeld land
Slechts 38 procent wil de PVV in de regering. Onder VVD-stemmers is 27 procent voor. In de rest van het spectrum zakt de steun nog verder weg. De partij is groot, maar de acceptatie klein.
Dat maakt elk formatieschema meteen politiek én emotioneel beladen. Dit is de kern van de politieke barometer nu: representatie versus regeringsgeschiktheid is geen technische puzzel, maar een identiteitskwestie.
Wat betekent dit voor jouw timeline
Je ziet het al: hoofdlijnen over ‘doorbraak’ en ‘knoop ontward’ gaan nog even op snooze. We leven in een formatieseizoen vol cliffhangers, en de afleveringen worden live geschreven. Verwacht meer peilingen, meer frames, meer talkshowmomenten waarin één zin het gesprek van morgen bepaalt.
Als kijker en kiezer ben jij zowel publiek als redacteur van je eigen feed. Kleine tip: check niet alleen de soundbites, maar ook de trade-offs. Wie levert wat in voor stabiliteit?
3 snelle inzichten voor je volgende discussie
– Winstimpuls werkt echt: na winst wil een deel van de kiezers zichtbaar bij de koploper horen. D66 profiteert zolang het leiderschap rustig en competent oogt.
– Onvrede zoekt een megafoon: FVD vangt het rechts van de VVD, waar emotie en duidelijkheid zonder filter aanspreken.
– Coalities zijn gevoel, geen rekenles: zelfs met de wiskunde op orde kan de emotionele acceptatie ontbreken, en dan is elke rekensom politiek broos.
Wat we nog kunnen verwachten
Een middencoalitie lijkt politiek haalbaar maar emotioneel halfslachtig, een centrumrechtse variant voelt omgekeerd. In beide gevallen staat draagvlak centraal, niet alleen zetels. Jetten blijft de logische premierkandidaat zolang het imago van redelijkheid scoort.
Maar elke concessie aan links of rechts kan een nieuwe mini-golf in de peiling veroorzaken. De politieke barometer meet niet alleen standpunten, maar ook stemming. Vandaag kalm, morgen stormachtig – dat is het nieuwe normaal.
Uit de peiling vandaag blijkt de onontwarbare knoop voor het vormen van een coalitie.
Zeker als men niet wil dat een groot deel van de kiezers ook in dit kabinet snel geen vertrouwen meer hebben.https://t.co/XBX8ephldU pic.twitter.com/PaUDZtJ87U— Maurice de Hond (@mauricedehond) November 9, 2025
FAQ
Wat laat de politieke barometer direct na de verkiezingen zien?
De barometer laat zien dat D66 stijgt naar 28 zetels, FVD winst pakt en stijgt naar 9, terwijl PVV en GroenLinks-PvdA inleveren, terwijl kleinere partijen grotendeels stabiel blijven.
Waarom is D66 populairder in de nieuwe peiling na de verkiezingen?
Door een winstimpuls en extra zichtbaarheid scoort D66 vooral onder hoogopgeleide stedelingen en jongeren, met Jetten die als modern en gematigd wordt gezien.
Welke coalitie heeft volgens de peiling de voorkeur?
Kiezers geven 47 procent voorkeur aan centrumrechts en 34 procent aan het midden, met veel twijfel en verdeeldheid binnen en tussen de achterbannen.
Waarom ligt samenwerking met GroenLinks-PvdA gevoelig?
Omdat 58 procent negatief staat tegenover die combinatie en VVD-stemmers met 95 procent sterk afwijzend zijn, terwijl D66-kiezers juist moeite hebben met samenwerking met rechts.
Hoe kijkt Nederland naar de PVV in de regering?
Slechts 38 procent wil de PVV in het kabinet, met lagere steun buiten de rechterflank, waardoor deelname politiek en emotioneel omstreden blijft.
